Otmęt, znany wcześniej jako Odmęt, a w języku niemieckim jako Ottmuth oraz w czeskim jako Otmút, to dzielnica Krapkowic w Polsce. Ta malownicza miejscowość do 1954 roku miała status wsi, a w latach 1945–1954 pełniła funkcję siedziby gminy Otmęt.
Warta uwagi jest historia uruchomienia zakładów Baťa w 1931 roku, które miały znaczący wpływ na rozwój tego regionu. Miejscowość ta pozostaje świadkiem interesujących zmian społecznych i ekonomicznych, które miały miejsce na przestrzeni lat.
Opis
Otmęt to miejscowość, która pełni ważne funkcje administracyjne oraz społeczne. W jej obrębie znajdują się kluczowe instytucje, takie jak krapkowicki Urząd Miasta, Starostwo Powiatowe, Komenda Powiatowa Policji oraz Straż Pożarna.
W Otmęcie można również znaleźć dwa znaczące kościoły: jeden z nich to zabytkowa świątynia pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, natomiast drugi to współczesny kościół pod wezwaniem Ducha Świętego.
Nazwa
Nazwa tej miejscowości wywodzi się od polskiego terminu odmęt, który oznacza głęboką i wzburzoną wodę. Pierwsze wzmianki o polskiej nazwie Otmęt oraz niemieckiej Ottmuth pojawiają się w 1896 roku dzięki śląskiemu pisarzowi Konstantemu Damrotowi, który wspomina je w swojej książce dotyczącej nazewnictwa na Śląsku.
Dodatkowo, Damrot przytoczył również starsze nazwy, jakie pojawiają się w dokumentach łacińskich z 1425 roku – Othmuch, oraz z 1450 roku – Othmenth. Ciekawym uzupełnieniem są informacje zawarte w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego wydawanym w latach 1880–1902, który odnotowuje polską nazwę Odmęt oraz niemiecką Ottmuth.
Historia
W drugiej połowie XIII wieku Poltek z Szybowic, ówczesny właściciel Otmętu, podjął decyzję o przekazaniu miejscowości klasztorowi cystersów w Jemielnicy. Po jego śmierci, datowanej na około 1299 rok, synowie Poltka, Jaksa i Teodoryk, odzyskali majątek, co miało duże znaczenie dla lokalnej historii.
W 1910 roku w Otmęcie mieszkało 990 osób posługujących się językiem polskim, podczas gdy 154 mieszkańców mówiło po niemiecku. W listopadowych wyborach komunalnych w 1919 roku, 53 głosy oddano na kandydatów z list polskich, którzy zdobyli łącznie 2 z 9 miejsc w radzie. Kluczowym wydarzeniem był plebiscyt w 1921 roku, w którym wśród 777 uprawnionych do głosowania (w tym 157 emigrantów), tylko 93 osoby opowiedziały się za Polską, natomiast aż 655 wybrało stronę niemiecką.
Otmęt był również świadkiem walk III powstania śląskiego. 15 maja miejscowość została zdobyta przez polskie siły, które jednak dwa dni później, na rozkaz dowództwa, musiały się wycofać. Miejscowość stanowiła wsparcie dla rozpoczynającego się 21 maja ataku w kierunku Góry św. Anny. Na początku czerwca do Otmętu wkroczyły wojska alianckie, które utworzyły strefę buforową między walczącymi stronami.
W latach 1945-1954 Otmęt pełnił funkcję siedziby gminy Otmęt. Po dokonaniu reformy administracyjnej, gmina została zniesiona, a z jej członów utworzono gromadę Otmęt. Niedługo później jednak, ta również przestała istnieć, a miejscowość stała się osiedlem i została przyłączona do Krapkowic 1 stycznia 1962 roku.
Zabytki
W Otmęcie znajduje się wiele cennych zabytków, które przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów. Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisano kilka istotnych obiektów, które mają bogatą historię.
- Kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, którego powstanie datuje się prawdopodobnie na czas zakonu templariuszy. Najstarsza wzmianka o tej świątyni pochodzi z roku 1223, co czyni go jednym z najstarszych budynków w regionie. Przez wieki kościół przeszedł kilka przebudów, które miały miejsce w XIV, XVIII wieku, a także znaczną rozbudowę w latach 1912–1914.
- Ruiny zamku rycerskiego, usytuowanego nad Odrą, powstały prawdopodobnie w XIV wieku i były przebudowywane w wiekach XVI i XVII. Niestety, od połowy XIX stulecia zamek znajduje się w stanie ruin. Zgodnie z legendą, mógł być on także wzniesiony przez templariuszy. Warto zaznaczyć, że wieża zamku w 1723 roku została przyłączona do kościoła i przetrwała do dzisiaj.
- Park, który powstał w XIX wieku, również znajduje się wśród unikalnych zabytków Otmętu.
Oprócz wymienionych obiektów, w Otmęcie znajdują się także inne cenne zabytki. Wśród nich wyróżniają się mury kościelne, pochodzące z XVI wieku, które zawierają strzelnice oraz ślady pomostów, świadczące o ich dawnym przeznaczeniu.
Znani otmętowianie
Otmęt to miejsce, które ma swoją unikalną historię i tradycję, a także ludzi, którzy przyczynili się do jego rozwoju i kultury. Oto kilku znanych otmętowian, którzy wyróżniają się w różnych dziedzinach.
- Marian Czura, polsko-niemiecki malarz i reżyser, jest znanym twórcą, którego prace są doceniane zarówno w Polsce, jak i za granicą,
- Karol Koziołek, polski ksiądz i działacz narodowy na Śląsku Opolskim, był niezwykle istotną postacią w regionie, wpływając na życie społeczne i religijne,
- Malwina Ratajczak, Miss Polonia 2005, która zdobyła serca wielu ludzi swoją urodą i osobowością,
- Natalia Zastępa, utalentowana piosenkarka, która zdobyła popularność dzięki swojemu głosowi i charyzmie.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r., s. 50.
- Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020 r., s. 864. ISBN 978-83-954314-5-6.
- Encyklopedia powstań śląskich, Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982 r. Brak numerów stron w książce.
- Otmęt – Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, T. VII, s. 379.
- Konstanty Damrot, „Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung: mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen: Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde”, Verlag von Felix Kasprzyk Beuthen 1896.
- Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12.11.1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VII. Warszawa: 1880–1902, s. 379.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Cmentarz żydowski w Krapkowicach | Parafia św. Mikołaja w Krapkowicach | Unia Krapkowice | Krapkowice (stacja kolejowa)Oceń: Otmęt